Irlandzka whiskey (irl. uisce beatha) – whiskey wyprodukowana na wyspie Irlandia. Zgodnie z definicją Irish Whiskey Act z 1980 irlandzka whiskey musi być destylowana na terenie Irlandii lub Irlandii Północnej z zacieru zbożowego przefermentowanego z udziałem drożdży i leżakowana tam w drewnianych dębowych beczkach przez co najmniej trzy lata. Do destylatu dozwolony jest dodatek wody i karmelu.
Na ogół irlandzka whiskey ma lekki i gładki charakter, z nutami kwiatowymi, suszonych owoców, orzechów, cytrusów. Zwykle destylowana jest trzykrotnie, w alembikach (kubełkowych aparatach destylacyjnych, ang. pot still) lub kolumnach destylacyjnych
W Irlandii alkohol zaczęto destylować prawdopodobnie już w VI wieku. Przez wieki przemysł whiskey znajdował się w centrum życia społecznego i politycznego Irlandii. The Red Book of Ossary z XV–XVI w. dokumentuje produkcję uisce beatha dla celów konsumpcynych. Po rozwiązaniu klasztorów w XVI w. whiskey przestało być napojem tylko dla elit. W 1661 wprowadzono w Irlandii podatek na alkohol i zakaz produkcji bibru, którego jednak Irlandczycy nie przestrzegali. Był to dla nich świetny sposób zagospodarowania nadmiaru jęczmienia, który dodatkowo dawał wysokiej jakości paszę dla bydła. Taki samogon nazywano "poitin"
W XVIII i XIX w. irlandzka whiskey stała się bardzo popularna. W 1779 w Irlandii było aż 1152 destylarni. W 1830 Irlandczyk Aeneas Coffey wymyślił i opatentował nową, efektywniejszą metodę destylacji – destylację ciągłą (kolumnową). Większość destylarni nie korzystała jednak z nowej techniki, pozostając przy tradycyjnej Pot Still Whiskey. Choć pogorszenie się jakości życia i panujący głód ograniczył produkcję whisky, zaraz po nim nastąpił bezprecedensowy wzrost jej produkcji. Był on związany z plagą filoksery atakującej winorośl, co spowodowało kryzys u producentów konkurencyjnego koniaku.
Kolejny kryzys w przemyśle whiskey w Irlandii przyszedł wraz z wybuchem I Wojny Światowej, następnie w USA, największym kraju, do którego eksportowano whiskey, wprowadzono prohibicję, w Irlandii toczyła się wojna o niepodległość, a potem wojna domowa. Dodatkowo przemytnicy alkoholu do USA niszczyli reputację irlandzkiej whiskey, sprzedając trunek bardzo złej jakości. Doprowadziło to do upadku prawie wszystkich ówczesnie działających gorzelni na tyle, że w latach 60. XX w. pozostały jedynie dwie destylarnie na wyspie, jedna w Irlandii, druga po drugiej stronie granicy – w Irlandii Północnej. Były to destylarnie Midleton i Bushmills. Dziś to one wraz z trzecią Coolay założoną w 1987 stanowią najważniejsze destylarnie irlandzkiej whiskey. Od lat 70. XX w. produkcja whiskey w Irlandii rośnie, a eksport między 2002 a 2012 wzrósł o 220%
Sprawdź
irlandzką whiskey single malt w naszym sklepie.